مکانیسم دفاعی جبران | مزایا و معایب استفاده از مکانیزم جبران

مکانیسم دفاعی جبران، مزایا و معایب استفاده از مکانیزم جبران

مکانیسم دفاعی جبران چیست و چگونه عمل می کند؟ جبران مفهومی می باشد که در اصطلاح تخصصی به آن Compensation می گویند و به معنی صرف کردن انرژی زیاد در حوزه هایی می باشد که فرد در آن ها احساس ضعف و حقارت می کند و در صورتی که اگر از این حوزه به صورت افراطی استفاده نشود می توان به وسیله آن فرد در مسیر پیشرفت قرار بگیرد.

به طوری که اگر از جبران افراطی استفاده شود باعث تضعیف روانی فرد می شود. در ادامه مقاله به توضیحات بیشتری در مورد مکانیسم دفاعی جبران می پردازیم و باید تا انتها این مقاله مورد مطالعه قرار دهید تا آگاهی شما افزایش یابد.

مکانیسم دفاعی جبران چیست؟

مکانیسم دفاعی جبران یا Compensation یکی از استراتژی های ناخودآگاه می باشد که فرد در برابر ضعف ها و ناتوانی هایش تلاش می کند تا از آن فرار کند و در این شرایط فرد در حوزه ای که احساس ضعف و ناتوانی می کند بسیار تلاش می کند این مفهوم بیش تر در نظریه روانشناسی آلفرد آدلر مطرح شده است.

بر اساس نظریه آدلر، جبران مکانیسمی می باشد که در آن فرد تلاش می کند عقده های حقارت خود را به دست فراموشی بسپارد و در برابر دیگران به برتری برسد.

استفاده افراطی از مکانیسم دفاعی جبران

مکانیسم طبیعی به صورت طبیعی از انسان در برابر تنش ها و اضطراب ها محافظت می کند و اگر از آن به صورت افراطی استفاده شود باعث به وجود آمدن مشکلات روان رنجوری خواهد شد.

به همین دلیل متخصصان اعتقاد دارند که اگر از مکانیسم جبرانی به صورت افراطی استفاده شود مشکلات بارزی را به وجود می آورد که در رفتار مبتلایان به اختلالات روان شناسی مختلف نشان داده می شود.

به عنوان مثال فرد به دلیل عزت نفس تخریب شده روی به خودشیفتگی آورده است که نوع جبران بیمار گون می باشد در حقیقت افراد با ساختن هویت آرمانی ازخود سعی می کنند که از اعتماد به نفس تضعیف شده شان محافظت نمایند و یا از آن فرار کنند.

مزایا و معایب مکانیسم دفاعی جبران

اگر از مکانیسم جبرانی به صورت افراطی استفاده نشود به عنوان انگیزه ای برای پیشرفت زندگی او مورد استفاده قرار می گیرد و فرد را در مسیر مثبتی قرار می دهد و بسیاری از افراد که درگیر نواقص جدی در حوزه جسمانی یا روان شناختی هستند.

با استفاده از این مکانیسم دفاعی بر ضعف های خود غلبه کرده اند و برای خود زندگی جدیدی را به وجود آورده اند در این راستا می توان به افرادی که دارای معلولیت هستند اشاره کرده که در زمینه هایی مانند ورزش و هنر به دستاورد های عالی رسیده اند و موفقیت هایی را کسب کرده اند.

در صورتی که به صورت ناآگاهانه و بیش از حد از این مکانیسم استفاده شود افراد نخواهند توانست شخصیت پخته ای را پرورش دهند و به جای آن که مشکلات آن ها رفع شود بر چالش های زندگی آن ها افزوده خواهد شد.

به طور مثال فردی که برای این که از نقص های خود فرار کند اعتماد به نفس کاذبی را از خود نشان می دهد احتمال دارد بیشتر در معرض طرد شدن و یا مشکلات بین فردی قرار بگیرد و همین موضوع باعث می شود تا مشکلات بنیادی او تا حد زیادی افزایش یابد.