بارداری در دوران عقد اتفاقی است که می تواند غیر منتظره و استرس آمیز باشد و در عین حال می تواند واکنش های منفی اطرافیان را به دنبال داشته باشد. اما آیا به راستی چرا اینطور است؟ در این مقاله به بررسی دلایل این واکنش منفی و پیشگیری و کنار آمدن با بارداری دوران عقد پرداخته می شود.
مگر نه اینکه بعد از جاری شدن خطبه عقد زن و مرد به صورت رسمی زن و شوهر محسوب می شوند و برقراری رابطه جنسی بین آن ها نباید اشکالی داشته باشد؟ پس چرا بارداری در عقد که از پیامدهای برقراری رابطه جنسی بین زن و مرد است باید در این حد غیر قابل قبول باشد؟ چرا این اتفاق باید ناراحت کننده باشد و حتی باعث شود که زن و شوهر برای ترس از آبروی خود و روبرو نشدن با واکنش های منفی خانواده به سقط فرزند فکر کنند؟
نگاه منفی به بارداری در عقد
برای پاسخ دادن به این سوال نیاز هست که به تفاوت عرف و شرع و قانون توجه کنیم.
برخی از مسائل وجود دارند که شرع و قانون آن ها را می پسندد اما عرف جامعه آن ها را نمی پذیرد، یعنی می توانیم بگوییم که گاهی عرف فرهنگی با شرع و قانون تفاوت دارد. مثالی از این امر جهیزیه خریدن دختر است. در احکام های دینی مربوط به ازدواج توضیح داده شده است که دختر هیچ وظیفه ای ندارد که چیزی به خانه همسر ببرد، همچنین قانونی هم در این مورد وجود ندارد اما فرهنگ و عرف جامعه، جهیزیه نداشتن دختر را نمی پسندد و اگر دختر خانمی جهیزیه نداشته باشد ممکن است بازخوردهای ناخوشایندی را از دیگران دریافت کند.
در مورد بارداری در عقد هم نیز این قضیه صدق می کند، چنانکه برقراری رابطه جنسی و بارداری در این دوران از نظر شرعی و قانونی هیچ مشکلی ندارد اما از نظر فرهنگی قابل پذیرش نیست، به این دلیل که در فرهنگ ما اینطور جا افتاده است که دوران عقد، دوران کسب شناخت و آمادگی برای شروع زندگی مشترک است و احتمال اینکه دختر و پسر با یکدیگر سازگاری نداشته باشند و از هم جدا شوند زیاد است، به همین دلیل بسیار مهم است که دختر و پسر از برقراری رابطه جنسی کامل خودداری کنند، اما این تصور اشتباه است.
حقیقت این است که دختر و پسری را که از نظر قانونی زن و شوهر محسوب می شوند و از نظر شرعی به هم محرم هستند به سختی می توان از برقراری رابطه جنسی منع کرد و اگر این اتفاق بیفتد نباید بابت کاری که نادرست نیست سرزنش شوند، از طرفی برای کسب شناخت بیشتر، بهتر است که دوران نامزدی به جای دوران عقد طی شود.
دوران نامزدی دوره ای قبل از رسمی شدن ازدواج بین دختر و پسر است که ارتباطی بین دو خانواده و از همه مهمتر دختر و پسر شکل می گیرد که از این طریق می توانند نسبت بهم شناخت پیدا کنند، برخی با توجه به سنت خانوادگی خود و به این دلیل که رفت و آمد پسر و دختر با یکدیگر از نظر شرعی مشکلی نداشته باشد بین آن ها صیغه محرمیت می خوانند.
در این دوران با توجه به اینکه ازدواج رسمی بین دختر و پسر صورت نگرفته منع کردن آن ها از رابطه جنسی منطقی تر است، همچنین در صورت عدم تفاهم و مشکل در سازگاری، جدایی در این دوران راحت تر از دوران عقد است، اما با این حال بسیاری از خانواده ها دوران نامزدی را نمی پسندند و ترجیح می دهند که هر چه زودتر بین دختر و پسر عقد رسمی صورت بگیرد، از طرفی تاکید آن ها بر عدم برقراری رابطه جنسی در این دوران، فشار زیادی را به دختر و پسر وارد می کند.
حال سوال اینجاست که آیا در دوران عقد برای جلوگیری از مشکلات احتمالی مثل بارداری، از برقراری رابطه جنسی خودداری کنیم؟
تصمیم گیری در مورد برقراری یا عدم برقراری رابطه جنسی در دوران عقد یک تصمیم کاملا شخصی و بر اساس شرایط خانوادگی است. در مقابل برخی از خانواده ها که با برقراری رابطه جنسی در دوران عقد مشکل دارند، برخی دیگر این مسئله را کاملا پذیرفته اند و مشکلی با آن ندارند، بنابراین چنین خانواده هایی با بارداری ناخواسته فرزندشان بهتر کنار می آیند هرچند که بارداری دوره عقد به طور کلی امری پذیرفته نشده در فرهنگ و خانواده ایرانی است اما بازهم پذیرش یا عدم پذیرش این مسئله وابستگی زیادی به شرایط خانوادگی دارد.
بنابراین اگر که خانواده بسیار متعصبی دارید و در صورت بروز چنین اتفاقی (یعنی برقراری رابطه جنسی و بارداری ناخواسته در دوران عقد)، خانواده شما واکنش منفی بسیار شدیدی نشان می دهند بهتر است که از برقراری رابطه جنسی در این دوران خودداری کنید یا اینکه حتما مراقبت های لازم را در هنگام برقراری رابطه جنسی بکار بگیرید.
راه های مراقبت و جلوگیری از بارداری
-
استفاده از کاندوم
یکی از بهترین و مناسب ترین راه های پیشگیری از بارداری استفاده از کاندوم است. یادتان باشد که از کاندوم سالم استفاده کنید و بسیار مراقب باشید که کاندوم مورد استفاده تان سوراخ نشده باشد. کاندوم علاوه بر اینکه روش مراقبتی مطمئنی برای جلوگیری از بارداری است وسیله بسیار مناسبی نیز برای جلوگیری از مبتلا شدن به بیماری های مقاربتی است، بنابراین استفاده از کاندوم را جدی بگیرید و اگر قصد دارید رابطه جنسی برقرار کنید حتما همراه خود کاندوم داشته باشید.
بسیار مهم است که خانم دقت کند که در صورتی که دستش را به آلت تناسلی مرد زد بعد از آن دستش را به لایه ی خارجی کاندوم نزند به این دلیل که برای باردار شدن حتما لازم نیست که دخول اتفاق بیفتد و مایع منی دقیقا در داخل واژن تخلیه شود بلکه اگر کاندوم یا دست شخص با مایع منی یا پیشاب مرد برخورد کرده باشد و بعد با دهانه واژن برخورد داشته باشد به دلیل قابلیت شناور بودن اسپرم ها احتمال بارداری وجود دارد، بنابراین بارداری بدون دخول امکان دارد.
همچنین برای بارداری حتما لازم نیست که دختر خانم باکرگی خود را از دست داده باشد و امکان بارداری برای یک دختر باکره هم وجود دارد، به این دلیل که پرده بکارت، منافذی دارد که اسپرم به راحتی می تواند از آن عبور کند بنابراین توجه به این موارد و استفاده از کاندوم امری ضروری است.
-
محاسبه روز تخمک گذاری
از شروع اولین خونریزی فرد در یک ماه تا اولین روز قاعدگی او در ماه بعد، چرخه قاعدگی یا سیکل قاعدگی نامیده می شود. تغییرات هورمونی و فیزیک زن در این دوره، او را برای بارداری آماده می کند، در طی این دوره، هر ماه یک تخمک آماده بارور شدن می شود و در صورتی که لقاح انجام نشود، فرد شروع به خونریزی می کند.
با توجه به توضیحات متوجه می شویم که در روز تخمک گذاری احتمال بارداری بسیار بالاست، بنابراین بهتر است که روز تخمک گذاری خودتان را با توجه به چرخه قاعدگی تان مشخص کنید و از برقراری رابطه جنسی در این دوره خودداری کنید یا اینکه حداکثر مراقبت را داشته باشید (معمولا روز تخمک گذاری در اکثر خانم ها حدودا دو هفته بعد از قاعدگی است).
-
استفاده از قرص های پیشگیری
قرص هایی مثل LD یا HD، با برهم زدن چرخه قاعدگی و وارد کردن هورمون، می توانند از بارداری ناخواسته جلوگیری کنند. این قرص ها باید قبل از برقراری رابطه جنسی مصرف شوند و راه های محافظتی خوبی می باشند.
همچنین قرص هایی به نام قرص اورژانسی وجود دارند که مناسب زمان هایی هستند که رابطه جنسی محافظت نشده اتفاق افتاده و زن و مرد قصد دارند از بارداری جلوگیری کنند. اما نکته مهم این است که مصرف قرص های اورژانسی، عوارضی مثل سردرد، سرگیجه، خونریزی ماهانه شدید، اختلال در چرخه قاعدگی، دردهای شکمی، مشکلات افسردگی و غیره را به همراه دارند، به همین دلیل در مصرف این نوع قرص ها نباید زیاده روی صورت بگیرد و حدالامکان بهتر است از کاندوم و قرص های LD و HD استفاده شود.
کنار آمدن با بارداری در زمان عقد
اما با تمام راه های ممکن برای پیشگیری از بارداری ناخواسته، گاهی پیش می آید که این اتفاق می افتد و خانم متوجه می شود که در دوران عقد باردار شده است، در چنین شرایطی بهترین و مناسب ترین راه حل ممکن چیست؟
-
به خودتان فرصت فکر کردن بدهید
اینکه شما متوجه شوید که در دوران عقد، باردار هستید می تواند اتفاقی چالش برانگیز و بسیار استرس زا باشد و همین امر سبب می شود که قدرت کنترل فکر خود را از دست بدهید و هیجانی رفتار کنید به همین دلیل ممکن است تصور کنید که اولین و در دسترس ترین راهی که به ذهن می رسد یعنی سقط جنین، می تواند بهترین راه ممکن باشد، اما این تصور اشتباهی است.
حتی اگر شما تصمیم به سقط جنین داشته باشید، نباید در این امر عجله کنید. شما نیاز به فکر کردن دارید، نیاز است که با همسرتان در اینباره صحبت کنید، شرایط را بررسی کنید و به خود و همسرتان فرصت کسب آرامش، تعادل در هیجانات و در نهایت فکر کردن به راه های مختلف و بررسی ذهنی آن ها را بدهید.
-
سرزنش کردن ممنوع
همانطور که گفته شد ممکن است در هنگام اطلاع یافتن از بارداری بسیار هیجان زده شوید و ترس و استرس تمام وجودتان را بگیرد و همین میزان از هیجان کافی است که شما شروع به سرزنش کردن خود و همسرتان بکنید و با یکدیگر دعوا کنید، اما بسیار مهم است که از این کار خودداری کنید و به دنبال مقصر در این شرایط نباشید، مسئله پیش آمده مربوط به هر دوی شماست و نیاز است که هرکس مسئولیت تصمیم و رفتار خودش را بپذیرید و به جای سرزنش خود و همسرتان، به دنبال راه حل مناسب باشید.
-
به کمک یک مشاور شرایط را مورد بررسی قرار دهید
تصمیم گیری در چنین شرایطی نیازمند بررسی دقیق شرایط است، که اگر این کار در حضور یک مشاور و با کمک او صورت بگیرد بهتر است و باعث می شود که ضمن حفظ آرامشتان بتوانید به صورت واقع بینانه شرایط را مورد بررسی قرار بدهید.
مطلوب ترین حالت در چنین شرایطی این است که خودتان را برای مطرح کردن این موضوع با خانواده ها آماده کنید تا بتوانید حمایتشان را دریافت کنید، اگر خانواده ها را در جریان این مسئله بگذارید این احتمال وجود دارد که در ابتدا واکنش منفی از خود بروز دهند اما بعد از فروکش کردن هیجانات منفی شان، می توانند در جهت برگزاری سریع مراسم عروسی حمایتتان کنند.
مشاور می تواند شما را برای صحبت کردن با خانواده ها آماده کند.
اما همانطور که گفتیم تصمیم گیری در چنین شرایطی نیازمند بررسی دقیق شرایط است و اینکه بهترین راه حل چه چیزی می تواند باشد بسته به شرایط هرکس فرق می کند، ممکن است زمان عروسی نزدیک باشد و دختر و پسر برای اینکه بازخوردهای منفی از اطرافیان دریافت نکنند به این نتیجه برسند که بهتر است این مسئله را بازگو نکنند و این مسئله را بین خودشان حل کنند.
همچنین ممکن است که خانواده عروس و داماد افراد انعطاف ناپذیر و حساسی باشند و در صورت مطلع شدن از این اتفاق نه تنها حمایت نکنند بلکه سرزنش های مداوم داشته باشند و حتی واکنش هایی داشته باشند که بسیار آسیب رسان باشد، بنابراین مشاور می تواند به زن و مرد کمک کند که در چنین شرایطی راه حل های ممکن دیگر را بررسی کنند و در نهایت بهترین راه حل را انتخاب کنند.
-
سقط کردن
سقط کردن معمولا اولین راه حلی است که به ذهن افراد راه پیدا می کند، اما سقط کردن می تواند بسیار خطرناک باشد و حتی باعث شود که شما دیگر هیچ گاه نتوانید طعم مادر شدن را بچشید، بنابراین حدالامکان از سقط کردن بچه خودداری کنید و تا زمانی که راه حل های مناسب دیگر را مورد بررسی قرار ندادید به سقط کردن بچه فکر نکنید.
اما از آنجایی که شرایط افراد با یکدیگر بسیار متفاوت است و نمی توانیم برای همه یک راه حل را ارائه دهیم و به طور مطلق سقط کردن را رد کنیم، بهتر است این راه را به عنوان آخرین راه در نظر داشته باشیم اما دقت کنید که برای این کار نیاز به دقت و احتیاط بسیار و مشورت با یک پزشک خوب دارید، از راه های خطرناک و مراجعه به افرادی که سابقه پزشکی مطلوبی ندارند خودداری کنید و سلامتی و آینده خودتان را نیز در نظر بگیرید.
برای دریافت مشاوره در زمینه مشاور خانواده، زوج درمانی و غیره می توانید به مشاوران متخصص و مجرب مرکز مشاوره ستاره ایرانیان مراجعه کنید و از خدمات روانشناختی این مرکز بهره مند شوید.