مصرف دارو در دوران شیردهی گاهی اوقات برای خانم ها می تواند خطرساز باشد و بسیاری از خانم ها تصور می کنند که بعد از بارداری هر دارویی را می توانند مصرف کنند و آسیبی برای فرزندشان وجود ندارد.
اما مادران بعد از زایمان باید نسبت به مصرف موارد خوراکی احتیاط کنند زیرا برخی از داروها از طریق شیر مادر وارد بدن نوزاد می شود و سلامت او را تحت تاثیر قرار می دهد، مصرف برخی از داروها بلامانع می باشد و برخی دیگر خطرناک است برای اطمینان یافتن از خطر دارو می توان با دکتر مشورت کرد، در حقیقت مصرف دارویی باید زیر نظر دکتر باشد.
در ادامه این مقاله به توضیح در مورد مصرف انواع داروها پرداخته ایم و توصیه می شود برای درمان بیماری های روحی و روانی از مشاوره و روانشناس کمک بگیرید و داروهای اعتیاد آور استفاده نکنید زیرا روانشناس راهکارهای لازم برای ارتقای بهداشت جسمی و روانی فرزند را به شما ارائه می دهد.
مصرف دارو در دوران شیردهی
در دوران شیر دهی نوع دارویی مصرفی و میزان دوز آن اهمیت بسیاری دارد زیرا این دارو از طریق شیر وارد بدن نوزاد می شود بنابراین شما باید از مصرف خودسرانه دارو در زمان شیردهی بپرهیزید و قبل از مصرف با پزشک مشورت کنید، علاوه بر این باید این نکته را در نظر بگیرید که شیر مادر از جمله نیاز های اولیه و اساسی کودکان می باشد و مصرف داروی خودسرانه می تواند مشکلاتی برای کودک به وجود آورد.
در بعضی موارد میزان تاثیر دارو بر نوزاد بیشتر می باشد و باعث مشکلات و اختلالاتی در نوزاد می شود به عنوان نمونه زمانی که کودک نارس است و مشکلات کلیوی دارد به صورت کلی در وضعیت ناپایداری قرار دارد و دارو های مصرفی توسط مادر برای نوزاد خطر آفرین می باشد.
تاثیرات داروها در کودکانی که وضعیت سالم و پایداری دارند و سن آن بیشتر از 6 ماه می باشد کم تر است و کودکان یک سال به بالا نیاز کمتری به شیر مادر دارند و دارو های مصرفی توسط مادر، کمتر برای کودک ضرر دارد و او را درگیرمی کند.
مصرف دارو در دوران شیردهی، داروهای مجاز
بسیاری از داروها هستند که در دوران بارداری بلامانع است ولی باید قبل از مصرف با پزشک مشورت شود و پزشک وضعیت سلامتی شما و کودکتان را مورد بررسی قرار دهد و طبق آن به شما اجازه مصرف دارو را می دهد در زیر نمونه ای از این دارو ها که با اجازه پزشک می توانید مورد مصرف قرار دهید بیان شده است.
- استامینوفن
- ایبوپروفن
- ناپروکسن
- زفلوکونازول
- میکونازول
- کلوتریمازول
- پنی سیلین سفالوسپورین
- لوراتادین
- داروهای ضد بارداری پروژستین از قبیل مینی پیل
- فاموتیدین
- سایمتیدین
- دوکوزات
باید این نکته را در نظر بگیرید که مصرف خودسرانه دارو در زمان شیردهی عواقب زیانباری دارد و اگر در دوران شیردهی به بیماری خاص و یا انفولانزای ناگهانی مثل سرماخوردگی مبتلا شدید، توصیه می شود که به پزشک مراجعه کنید تا داروهایی برای شما تجویز کند که برای نوزاد خطری نداشته باشد.
مصرف دارو در دوران شیردهی، مصرف داروهای ضد افسردگی
بسیاری از افرادی زمانی که با فشارهای روانی به ویژه افسردگی رو به رو می شوند به دنبال درمان دارویی می روند. مادران شیرده ممکن است در آن دوران با چالش های نگهداری از فرزند و یا عوامل دیگر دچار افسردگی پس از زایمان شده باشند و مصرف داروهای ضد افسردگی مانند پاروکستین، سرترالین و فلووکسامین از داروهایی می باشد که مصرف آن در دوران شیردهی عوارض کمتری دارد.
باید این نکته را در نظر بگیرید که بسیاری از داروهای ضد افسردگی تاثیرات کوتاه مدت و عوارض خطرناکی برای مادر و مودک شیر خواره به همراه دارد و توصیه می شود که حتما به پزشک مراجعه کنید و یا برای درمان افسردگی در دوران شیردهی از روش های غیردارویی استفاده نمایید.
مصرف داروهای ضد افسردگی در شیردهی، نکات مهم
- برای این که تاثیر دارو بر بدن نوزاد کاهش یابد باید قبل از مصرف دارو به نوزاد شیر داد و بعد از مصرف دارو شیر دو پستان دوشیده شود و دوریخته شود.
- اگر روند درمان با داروی معینی موثر و موفقیت آمیز بوده است توصیه می شود تا فرایند درمان تحت نظر پزشک صورت گیرد و مصرف دارو در دوران شیردهی ادامه داشته باشد.
- برای این که افسردگی خود را درمان کنید می توانید در کنار دارو درمانی از روش های دیگری مانند رفتار درمانی و مشاوره روانشناسی استفاده کنید.
- زمانی که نوزاد شما وزن بسیار کمی دارد و نارس می باشد مصرف داروهای ضد افسردگی شما باید از دوز موثر و تعداد بسیار کم باشد تا بر روی نوزاد تاثیر نداشته باشد.
- اگر دچار افسردگی خفیف شده اید می توانید با پزشک خود مشورت کنید و در دوران شیردهی مصرف دارو را قطع کنید و یا از دوزهای پایین تر استفاده نمایید، اگر اطلاعات خود را در مورد فواید شیردهی بالا ببرید متوجه خواهید شد که داروهای ضد افسردگی تا چه حد بر روی نوزاد اثر می گذارد و اثرات شیر را از بین می برد و احتمال دارد بر رشد کودک آسیب وارد کند.
جدول داروهای مجاز در دوران شیردهی
از داروهایی که در جدول آمده است به عنوان داروی بی خطر در دوران شیردهی استفاده می کنند اما با این وجود بهتر است قبل از مصرف با متخصص خود مشورت کنید تا عوارض برای نوزاد نداشته باشد.
| نام دارو | موارد مصرف | |
| استامینوفن | ضد درد، تب بر | |
| آنتی اسید ها | درمان اسید معده | |
| آسیکلوویر ( Aciclovir) | ضد ویروس، درمان عفونت تبخال | |
| آریترومایسین (Erythromycin) | درمان عفونت های پوستی و تنفسی | |
| انسولین | درمان دیابت | |
| پنی سیلین ها مثل آموکسی سیلین | درمان عفونت های باکتریایی | |
| پروپرانولول ( Propranolol) | درمان فشار خون بالا، کاهش تپش قلب و علائم اضطرابی | |
| متوپرولول(Metoprolol) | کاهش اضطراب، درمان فشار خون بالا | |
| تئوفیلین (Theophylline) | درمان برونشیت و آسم | |
| فکسوفنادین (Fexofenadine) | درمان آلرژی | |
| لیدوکائین(Lidocaine) | بی حس کننده موضعی | |
| لوراتادین(Loratadine) | ضد حساسیت و کاهش واکنش های آلرژیک | |
| وانکومایسین (Vancomycin) | به عنوان آنتی بیوتیک برای درمان انواع عفونت ها | |
| سایر آنتی بیوتیک ها سفالوسپورین نظیر کفلکس، سکلور | برای درمان انواع عفونت های باکتریایی | |
| هپارین (Heparin) | ضد انعقاد خون | |
| وارفارین (Warfarin) | ضد انعقاد خون | |
|
میکونازول (Miconazole Nitrate) |
درمان عفونت های مخمری | |
|
متیل ارگونوین (Methylergonovine) |
تجویز در دوره های کوتاه برای کنترل خونریزی پس از زایمان | |
|
انواع واکسن ها به جز واکسن آبله و تب زرد |
جهت پیشگیری از بروز بیماری |
دارو های غیر مجاز در دوران شیردهی
برخی از داروها برای نوزاد خطرناک هستند و تاثیرات منفی بر روی نوزاد می گذارند و به همین دلیل غیر مجاز تلقی می شوند، مصرف داروهایی مانند آمیدوران، داروهای ضد سرطان، کوکائین، داروهای پایین آورنده چربی خون، نمک های طلا، متامیزول ( دیپیرون) و آسپیرین ممنوع هستند و مصرف آن در دوران شیردهی توصیه نمی شود و در صورتی که لازم باشد دکتر داروهای جایگزین آن را برای شما تجویز می کند.
بسیاری از دارو ها که در زمان افسردگی و برای درمان بیماری های روحی و روانی تجویز می شود در دوران شیردهی غیرمجاز می باشند که بسیاری از آن ها در زیر بیان شده اند.
داروهای غیر مجاز در دوران شیر دهی، داروهای اعصاب و روان
بسیاری از داروها که برای درمان بیماری روانی مانند اسکیزوفرنی، افسردگی و پارکینسون و غیره مورد استفاده قرار می گیرد در دوران شیردهی برای نوزاد آسیب زا هستند و باید به پزشک مراجعه کنید تا در چنین مواقعی داروی جایگزین آن را تجویز کند و یا دوز پایین تر دارو ها تجویز نماید.
در زیر داروهای روانی که مصرف آن در دوران بارداری ممنوع است را بیان می کنیم:
- لورازپام
- اگزازپام
- سیتالوپرام
- دوکسپین
- اسیتالوپرام
- ونلافاکسین
- لیتیوم
- اتوسوکزوماید
- فنوباربیتال
- پریمیدون
- آمانتادین
- کلوزاپین
- فلوکستین
- نیترازپام
قرص فلوکستین برای افسردگی و نگرانی های شدید تجویز می شود و احتمال دارد پزشک آن را تجویز کند ولی این قرص برای نوزاد عوارض به دنبال دارد و باعث ایجاد قولنج، استفراغ، کم شدن وزن، کاهش خواب، زود رنجی، بی حالی و بهانه گیری او می شود.
جدول داروهای غیر مجاز در دوران شیردهی
مصرف بسیاری از داروها در دوران شیردهی ممنوع می باشد و باعث عوارض ناخوشایندی برای مادر وکودک می شود که در زیر لیستی از مهم ترین آن ها را بیان کرده ایم، مصرف این دارو ها در دوران شیردهی خطرناک می باشد و باید قبل از مصرف با متخصص مشورت شود و تحت نظر او مصرف شود.
| نام دارو | موارد مصرف |
| آمانتادین (Amantadine) | درمان آنفلونزا، کمک به کاهش علائم پارکینسون |
| آسپرین در دوز های بالا | درمان آرتروز |
| کلوزاپین (Clozapine) | درمان علائم روانپریشی |
| داروهای ضد سرطان | برای درمان سرطان |
| کلرامفنیکل (Chloramphenicol) | درمان عفونت های شدید |
| برخی داروهای ضد تشنج نظیر اتوسوکسماید | برای درمان صرع و مشکلات خلقی نظیر افسردگی دو قطبی |
| انواع سالیسیلات ها در دوزهای بالا | درمان آرتروز |
| آمیودارون (Amiodarone) | درمان مشکلات قلبی |
| داروهای افیونی نظیر مپریدین (Meperidine) | این داروها اغلب برای کاهش درد تجویز می شوند |
| مترونیدازول (Metronidazole) | درمان عفونت دستگاه تناسلی یا عفونت روده |
| ید رادیو اکتیو | تخیص و درمان پرکاری تیروئید |
| برخی ضد افسردگی های سه حلقه ای نظیر دوکسپین | برای درمان افسردگی و اضطراب |
| انواع بنزودیازپین ها نظیر آلپرزولام | برای درمان اختلالات خواب و ایجاد اثرات آرامش بخشی |
| سوتالول (Sotalol) | برای درمان مشکلات قلبی |
سوالات متداول
- آیا استفاده از داوری نورتریپتیلین در دوران شیردهی مجاز است؟
نورتریپتیلن نوعی داروی ضد افسردگی سه حلقه ای می باشد که عوارض آن معمولا کمتر از دیگر داروهای سه حلقه ای برای کودک است اما با این وجود این دارو را نباید سر خود مصرف کرد و قبل از مصرف با متخصص مشورت کنید.
- آیا برای درمان افسردگی پس از زایمان حتما باید دارو مصرف کنیم؟
استفاده از داور برای درمان افسردگی به شدت علائم بستگی دارد در بسیاری موارد استفاده از روش های غیر دارویی مانند روان درمانی با کمک گرفتن از روانشناس می تواند مفید باشد.
مطالب پیشنهادی مرتبط
مراقبت از نوزاد یک ماهه و جلوگیری از مرگ
توصیه هایی برای داشتن رژیم شیردهی سالم
مصرف الکل در دوران شیردهی
نشانه های سلامت نوزاد | چگونه از سلامت نوزاد خود باخبر شویم؟
تاثیر مواد مخدر بر شیر مادر و مرگ کودک
پوست نوزاد، آشنایی با حساسیت ها و مراقبت از پوست نوزاد
زبان نوزاد
مصرف متادون در دوران باداری چه عوارضی دارد؟